Orijinal adı 12 Years a Slave, olan 12 Yıllık Esaret, 2013 yılı Amerikan yapımı bir biyografi ve dram filmidir. Film, Solomon Northup tarafından yazılan aynı isimli anılardan uyarlanarak beyaz perdeye taşınmıştır. Yayınlandığı dönem büyük ses getiren film, tam olarak 271 ödüle aday gösterilmiş ve bunlardan 134 tanesini kazanarak tarihi bir başarıya imza atmıştır. Yaklaşık 20 milyon dolarlık bir bütçeye sahip olan film, yalnızca Amerika Birleşik Devletleri’nde 60 milyon dolara yakın bir gelir elde ederken dünya çapındaki hasılatı 128 milyon doları bulmuştur.
Yönetmen koltuğunda Steve McQueen’in oturduğu filmin yapımcılığını ünlü aktör Brad Pitt’in yanı sıra Dede Gardner, Anthony Katagas, Jeremy Kleiner, Steve McQueen, Arnon Milchan, Bill Pohlad gibi isimler üstlenmiştir. Uyarlama senaryosu John Ridley tarafından kaleme alınan 12 Yıllık Esaret’in müzikleri Hans Zimmer imzası taşımaktadır. Kısa sürede birçok sinemaseverin favorileri arasına girmeyi başaran filmin oyuncu kadrosunda Chiwetel Ejifor, Michael Fassbender, Lupita Nyong’o, Andy Dylan, Dwight Henry, Dickie Gravois, Bryan Batt, Ashley Dyke, Kelsey Scott, Quvenzhane Wallis gibi isimler yer almaktadır. 2013 yılına damgasını vuran film, Akademi Ödülleri’nde En İyi Erkek Oyuncu, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu, En İyi Yönetmen dalları da dahil olmak üzere 9 dalda aday gösterilen 12 Yıllık Esaret, En İyi Film, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu ve En İyİ Uyarlama Senaryo ödüllerine layık görülmüştür.
Filmde Solomon Northup’un kendi anıları ışığında, hayatı anlatılmaktadır. Solomon Northup, Kuzey Amerika’da yaşayan, oldukça başarılı ve tanınmış bir keman virtiözüdür. Daha sonra kaçırılarak köleleştirilen Northup, 12 yıl boyunca tarlalarda çalıştırılır. 12 Yıllık Esaret, Northup’un 12 yıl boyunca yaşadıklarını izleyiciye aktarmaktadır.